ΣΤ΄ ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ μέ θέμα: Ἡ Μεγάλη Εἴσοδος
Πραγματοποιήθηκε τό ἀπόγευμα τῆς Πέμπτης, 13 Δεκεμβρίου ἐ.ἔ., στό Πνευματικό Κέντρο τῆς ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Σώστη (λεωφ. Συγγροῦ) ἡ ἕκτη Ἱερατική Σύναξη γιά τούς Κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νέας Σμύρνης.
Στή Σύναξη ὁμιλητές ἦταν ὁ Αἰδεσιμολ. Πρεσβ. π. Ραφαήλ Μέρος, ἐφημέριος τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Ἀλεξάνδρου Παλαιοῦ Φαλήρου, ὁ ὁποῖος ἀνέπτυξε τό θέμα «Μεγάλη Εἴσοδος Α’: Ἱστορικά καί θεολογικά», καί ὁ Πανοσιολ. Ἀρχιμ. π. Χριστοφόρος Νάνος, Ἱερατικῶς Προϊστάμενος τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως Θεοτόκου Παλαιοῦ Φαλήρου, ὁ ὁποῖος ἀνέπτυξε τό θέμα «Μεγάλη Εἴσοδος Β’: Χερουβικός Ὕμνος - Εὐχή «Οὐδείς ἄξιος» - Τελετουργικά».
Ἀρχικά ὁ Σεβασμιώτατος κ. Συμεών ἔδωσε τόν λόγο στόν πρῶτο ὁμιλητή, π. Ραφαήλ, γιά νά ἀναπτύξει τό ἀνωτέρω θέμα του. Τόνισε μεταξύ ἄλλων ὅτι ἡ Μεγάλη Εἴσοδος εἶναι ἡ τελετουργική πομπή τῆς μεταφορᾶς τῶν Τιμίων Δώρων ἀπό τήν πρόθεση στό θυσιαστήριο, μέ πράξεις προετοιμασίας γι’ αὐτή, καθώς καί ἕνα καταληκτικό σχῆμα. Τό διάγραμμά της, σέ γενικές γραμμές, ἔχει ὡς ἑξῆς: Ἄρχεται ὁ χερουβικός ὕμνος, ἡ εὐχή «Οὐδείς ἄξιος…», ἡ θυμίαση, ἡ Αἴτηση συγχώρησης, ἡ μεταφορά τῶν Δώρων (ἐνῶ ἔχει διακοπεῖ ὁ χερουβικός ὕμνος), ἡ μνημόνευση, ἡ ἀπόθεση τῶν Δώρων στό θυσιαστήριο, καί λειτουργοῦντος διακόνου, ὁ διάλογος ἀνάμεσα σέ αὐτόν καί τόν λειτουργό.
Δύο εἶναι οἱ κύριοι συμβολισμοί πού ἔχουν ἀποδοθεῖ στή Μεγάλη Εἴσοδο. Ὁ πρῶτος εἶναι ἡ ἀναπαράσταση τῆς ταφῆς τοῦ Κυρίου. Οἱ ἱερεῖς «μεταβάλλονται» στόν Νικόδημο καί τόν Ἰωσήφ ἐξ Ἀριμαθαίας, πού πραγματοποιοῦν τήν ἀποκαθήλωση. Ὁ δέ λαός ἀντιπροσωπεύει τίς Μυροφόρες καί τόν Εὐαγγελιστή Ἰωάννη.
Ὁ δεύτερος συμβολισμός εἶναι αὐτός τῆς θριαμβευτικῆς πορείας καί εἰσόδου τοῦ Κυρίου στήν Ἱερουσαλήμ, ὅπου καί «μέλλει σταυρωθῆναι ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου σωτηρίας». Ὁ λειτουργός γίνεται τό ὀνάριο, πάνω στό ὁποῖο κανένα πάθος δέν κάθισε καί γι’ αὐτό ἀξιώνεται νά κουβαλήσει στή ράχη του τόν Βασιλέα Χριστό. Οἱ πιστοί τόν ὑποδέχονται μέ ὕμνους καί κλάδους, οἱ ὁποῖοι κλάδοι νοητά σημαίνουν τίς καθαρμένες ψυχές. Αὐτός ὁ συμβολισμός ταιριάζει περισσότερο στήν ὅλη θεώρηση τῆς Θείας Λειτουργίας ὡς τήν ἱστορική πορεία τοῦ Σωτήρα μέσα στόν κόσμο.
Ὁ Ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης δίνει καί ἕναν τρίτο συμβολισμό: Ἡ Μεγάλη Εἴσοδος εἰκονίζει τή Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Διακρίνει στή λιτανευτική πομπή τήν περιγραφή γιά τήν ἔνδοξη ἔλευση τοῦ Κυρίου.
Τέλος, ὁ π. Ραφαήλ ἐπισήμανε ὅτι στόν χερουβικό ὕμνο τονίζεται ἡ βασιλική εἴσοδος τοῦ Κυρίου. «Ὁ βασιλεύς τῶν βασιλευόντων καί Κύριος τῶν κυριευόντων προσέρχεται σφαγιασθῆναι…». Σ’ αὐτόν ἡ προσφορά τῶν δώρων κατανοεῖται σάν θριαμβική βασιλική εἴσοδος, σάν φανέρωση τῆς δόξας καί τῆς δύναμης τῆς Βασιλείας. Ἡ θεολογική σημασία αὐτοῦ τοῦ βασιλικοῦ τονισμοῦ εἶναι ριζωμένη, κυρίως, στήν παλαιά κοσμική ἀντίληψη τῆς Ἐκκλησίας γιά τή θυσία τοῦ Χριστοῦ. Μέ τή θυσία τοῦ ἴδιου τοῦ Ἑαυτοῦ Του, ὁ Χριστός ἐβασίλευσε, ἀποκατέστησε τήν ἐξουσία τῶν ἐπουρανίων καί τῶν ἐπιγείων, τήν ὁποία σφετερίστηκε ὁ ἄρχοντας τοῦ κόσμου τούτου. Μέ τή Μεγάλη Εἴσοδο ὁ Ἄρτος καί τό Ποτήριο μεταφέρονται ἀπό τήν Πρόθεση στή σύναξη καί ἀπό τή σύναξη στό Ἱερό, στήν Ἁγία Τράπεζα, φανερώνοντας ἔτσι τήν εἴσοδο ὅλων στή θυσία τοῦ Χριστοῦ καί τήν ἀνύψωσή τους στήν Τράπεζα τοῦ Χριστοῦ, στή Βασιλεία Του.
* * *
Ἐν συνεχείᾳ ἔλαβε τόν λόγο ὁ δεύτερος ὁμιλητής, π. Χριστοφόρος, ὁ ὁποῖος ἀνέπτυξε τό θέμα «Μεγάλη Εἴσοδος Β’: Χερουβικός Ὕμνος - Εὐχή «Οὐδείς ἄξιος» - Τελετουργικά». Τόνισε ὅτι ἡ θεία Λειτουργία εἶναι τό πνευματικό θερμόμετρο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο καί τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν Θεό. Ἡ εὐχή ἀποδίδεται στόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο. Εἶναι προπαρασκευαστική πρό τῆς Εἰσόδου. Ἀποτελεῖ προσωπική ἐξομολόγηση τοῦ ἱερέως ἀπέναντι στόν Θεό, «ἐνώπιος ἐνωπίῳ», καί τονίζονται δύο θεολογικές ἀξίες: ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Λόγου καί τό Ἀρχιερατικό ἀξίωμα τοῦ Κυρίου. Τό ἀπρόσιτο τῆς Θεότητος γίνεται προσιτό μέ τό γεγονός τῆς σαρκώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καί τό κύρος τοῦ μυστηρίου θεμελιώνεται στό Μεγάλο Ἀρχιερέα Χριστό, ὁ ὁποῖος διά Πνεύματος Ἁγίου ἀξιώνει τόν λειτουργό ἱερέα νά προσφέρει τά τίμια δῶρα τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου νά μεταβληθοῦν εἰς σῶμα καί αἷμα Χριστοῦ.
Καί ὁ Χερουβικός ὕμνος τονίζει ἀφενός τήν ἑνότητα τῆς θριαμβεύουσας μέ τήν ἀγωνιζόμενη Ἐκκλησία ὡς «τά χερουβίμ μυστικῶς εἰκονίζονται», ἀφετέρου δέ τήν ἀπόθεση τῶν βιοτικῶν μεριμνῶν γιά τήν ὑποδοχή τοῦ Βασιλέως τῶν ὅλων Χριστοῦ καί Θεοῦ ἡμῶν.
* * *
Στό τέλος τῆς Ἱερατικῆς Σύναξης ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Συμεών εὐχαρίστησε τούς ὁμιλητές, π. Ραφαήλ Μέρο καί τόν π. Χριστοφόρο Νάνο, γιά τήν πληρότητα καί τή σαφήνεια τῆς ὁμιλίας τους, καί ἀκολούθησε συζήτηση. Τέθηκαν ἐρωτήματα καί δόθηκαν ἀπαντήσεις ἀπό τούς Εἰσηγητές καί τόν Σεβασμιώτατο κ. Συμεών.