ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΔΙΑΚΟΝΙΑ
«ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΔΙΑΚΟΝΙΑ»
Τό μήνυμα ἀπό τήν Ἡμερίδα μέ θέμα
«Εἰς ἀπολογίαν τοῦ Εὐαγγελίου»
Τήν Πέμπτη, 3 Ἰουνίου 2010, πραγματοποιήθηκε Ἡμερίδα στό Διορθόδοξο Κέντρο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στήν Ἱερά Μονή Πεντέλης, ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, μέ φορέα διοργανώσεως τήν Συνοδική Ἐπιτροπή Θείας Λατρείας καί Ποιμαντικοῦ Ἔργου, γιά τήν ἐνημέρωση τῶν Κληρικῶν - «Ποιμαντικῶν Συνεργατῶν» τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, μέ γενικό τίτλο θέματος «Εἰς ἀπολογίαν τοῦ Εὐαγγελίου (Φιλ. 1,17) - Ἀπαντήσεις σέ σύγχρονες προκλήσεις».
Οἱ ἐργασίες τῆς Ἡμερίδας ξεκίνησαν μέ τήν Προλογική Εἰσήγηση - Χαιρετισμό τοῦ Προέδρου τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Θείας Λατρείας καί Ποιμαντικοῦ ἔργου, Σεβ. Μητρ. Νέας Ἰωνίας καί Φιλαδελφείας κ. Κωνσταντίνου. Ἐν συνεχείᾳ Χαιρετισμό ἀπηύθυνε ὁ Γενικός Διευθυντής τοῦ Διορθόδοξου Κέντρου, Ἐλλογ. Καθηγητής κ. Μάριος Μπέγζος, ὁ ὁποῖος θεώρησε τιμή καί χαρά τήν πραγματοποίηση αὐτῆς τῆς συνάντησης μέ τούς Κληρικούς τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας, πού βρίσκονται στήν πρώτη γραμμή ὡς «κυματοθραῦστες» στή σύγχρονη κοινωνία.
Κατά τήν Α΄ Συνεδρία προήδρευσε ὁ Σεβ. Μητρ. Φθιώτιδος κ. Νικόλαος, ὁ ὁποῖος παρουσίασε κι ἔδωσε τόν λόγο στόν Α΄ Εἰσηγητή, Ἐλλογιμώτατο κ. Ἀλέξανδρο Μ. Σταυρόπουλο, Ὁμότιμο Καθηγητή τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, ὁ ὁποῖος ἀνέπτυξε τό θέμα «Ἡ γλώσσα ἐπικοινωνίας τῆς Ἐκκλησίας μέ τόν σύγχρονο ἄνθρωπο». Ἀναφέρθηκε στόν ποιμαντικό λόγο τῆς Ἐκκλησίας, πῶς ἀρθρώνεται, πῶς μεταδίδεται τό μήνυμα καί κυρίως πῶς τό ἀποδέχονται οἱ ἀκροατές τους (σκεπτόμενοι, συ-σκεπτόμενοι, σκεπτικιστές, ἀμφιβάλλοντες, ἀποδεχόμενοι, ἐναντιούμενοι). Ἐν τέλει ἡ γλώσσα τῆς Ἐκκλησίας ὀφείλει νά εἶναι γλώσσα ἀγάπης, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ προϊόν ἐν ἀνεπαρκείᾳ. Προπαντός δέ, οἱ Κληρικοί νά «ἀληθεύουν ἐν ἀγάπῃ».
Ἐν συνεχείᾳ ἔλαβε τόν λόγο ὁ Β΄ Εἰσηγητής, Ἐλλογιμώτατος κ. Γεώργιος Φίλιας, Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, ὁ ὁποῖος ἀνέπτυξε τό θέμα «Ἐρωτήματα ὡς πρός τήν Λατρεία». Προσπάθησε νά κινηθεῖ στό σχῆμα «γιατί καί διότι», δηλ. ἐρωτήματα καί ἀπαντήσεις. Τόνισε ἰδιαίτερα τήν σημερινή ἔλλειψη μυσταγωγικῆς κατήχησης, ἔτσι ὥστε σήμερα ὁ πιστός νά παρακολουθεῖ ἀλλά νά μήν συμμετέχει. Ἀκόμη, ἐπισήμανε τήν ἀνάγκη λειτουργικῆς ἐπιμόρφωσης τῶν Κληρικῶν, τήν ἀνάγκη γιά συζήτηση τοῦ ζητήματος τῆς λειτουργικῆς γλώσσας, τήν μήν ταύτιση τῆς ἀλήθειας μέ τή συνήθεια, τήν ἀποβολή τῆς ἀντιλήψεως περί ἀτομικῆς σωτηρίας, καί ἄλλα πολλά ὥστε νά ὑπάρξει τρόπος αὐθεντικῆς συνυπάρξεως τῶν πιστῶν ὡς μελῶν Ἐκκλησίας.
Κατά τήν Β΄ Συνεδρία προήδρευσε ὁ Σεβ. Μητρ. Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος καί ἔγιναν τρεῖς εἰσηγήσεις: Τήν Α΄ Εἰσήγηση ἀνέπτυξε ὁ Σεβ. Μητρ. Φθιώτιδος κ. Νικόλαος, μέ θέμα «Ἡ ἐμφάνιση καί ἡ συμπεριφορά τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου σήμερα». Ἀναφέρθηκε στό ράσο ὡς ἐξωτερική περιβολή τοῦ Κληρικοῦ, τό ὁποῖο ἔχει κατ' ἀρχάς ἱστορική καί ἐθνική σημασία. Ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 5ου αἰ. καθιερώνεται ὁ ποδήρης χιτώνας, καί τό πένθιμο αὐτό ἔνδυμα ὑποδηλώνει ὅτι ὁ Κληρικός σταυρώνεται καί πεθαίνει κάθε μέρα. Ἡ κόμη καί τό γένειον τοῦ Κληρικοῦ νά εἶναι ἀνεπιτήδευτα, πού ὡς σημεῖο ἀφιερώσεως προσδίδουν ἱεροπρέπεια. Τό κόψιμο τῶν μαλλιῶν εἶναι ἀπόδειξη ὅταν κάποιος καθαιρεῖται. Κόμη καί γένειον νά φέρουν κοσμίως οἱ Κληρικοί, νά εἶναι φιλόκαλοι, περιποιημένοι, νά ἀποπνέουν αὔρα ἱεροπρέπειας καί κοσμιότητας, ἔχοντας χριστομίμητη ζωή, ἀφοσιωμένοι στόν Χριστό.
Κατόπιν, Β΄ Εἰσηγητής ἦταν ὁ Σεβ. Μητρ. Ὕδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης κ. Ἐφραίμ, ὁ ὁποῖος ἀνέπτυξε τό θέμα «Περιουσία καί Οἰκονομικά τῆς Ἐκκλησίας». Ἀφοῦ ἀνέφερε τούς μύθους πού καλλιεργοῦνται σκοπίμως ἀπό τά ΜΜΕ γιά τήν περιουσία τῆς Ἐκκλησίας, τόνισε ὅτι χωρίς ἐκκλησιαστική περιουσία δέν μπορεῖς νά ἀσκήσεις ἐκκλησιαστική διακονία - φιλανθρωπία. Δέν παρέλειψε βέβαια καί ἡ Ἐκκλησία κάποια λάθη στή διαχείριση τῆς περιουσίας της.
Καί ἡ τελευταία Εἰσήγηση πραγματοποιήθηκε ἀπό Σεβ. Μητρ. Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, ὁ ὁποῖος ἀναφέρθηκε ἐκτενῶς στό θέμα «Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί οἱ ἄλλοι (σχέσεις μέ ἑτεροδόξους, σχισματικούς, ἑτεροθρήσκους, μετανάστες, πρόσφυγες)». Ἀφοῦ τόνισε τήν ἀξία τοῦ διαλόγου καί τοῦ θεολογικοῦ διαλόγου, εἶπε ὅτι αὐτός ὀφείλει νά ἔχει βάθος, θεολογικό βάθος· ἐπίσης, νά μήν εἶναι ἐξωπραγματικός, ἀλλά λόγος πού νά ἐμπνέει καί νά ἀναδεικνύει τό ὑγιές, τό αὐθεντικό καί τίμιο. Τό νέο δέν ἀποτελεῖ γιά τήν Ὀρθοδοξία πόλο ἕλξης, ἡ νεωτερικότητα δέν εἶναι αὐτοσκοπός. Ἡ παλαιότερη «συναφειακή» θεολογία πού χρησιμοποιήθηκε, ἀπέτυχε. Ἡ Ὀρθοδοξία ὀφείλει νά ξεκαθαρίσει τή θέση της, δηλ. νά μήν ὑπάρχουν ἀσάφειες, διγλωσσίες, ἀμφιλογίες ἤ ἀκόμη καί συμφέροντα. Ἡ ὁριστικοποίηση τῆς θέσης της πρός τούς ἔξω (διδασκαλία, πίστη) εἶναι ἐπιτακτική· γιά νά ἐπιβεβαιώνουμε τήν ἀλήθεια πού κατέχουμε, πῶς τήν ἀντιλαμβανόμαστε, καί νά ἀπαντᾶμε στά ὑπαρξιακά ἐρωτήματα πού ἀξιώνει σήμερα ὁ σύγχρονος κόσμος.
Οἱ ἐργασίες τῆς Ἡμερίδας ὁλοκληρώθηκαν τό μεσημέρι μέ τήν Καταληκτική Συνεδρία μέ τούς ἀνωτέρω Σεβ. Μητροπολίτες κ. Κωνσταντῖνο, κ. Νικόλαο, κ. Ἐφραίμ καί κ. Χρυσόστομο, καί μέ τή συμμετοχή τῶν Ἐλλογιμωτάτων Καθηγητῶν κ. Σταυρόπουλου καί κ. Φίλια.
[Ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Νέας Σμύρνης εἶχαν ὁριστεῖ γιά νά συμμετάσχουν στήν Ἡμερίδα οἱ Αἰδ. Πρεσβ. Δημήτριος Λακαφώσης καί Κων/νος Παπαθανασίου]