24 Δεκ2013
Ὁ Μέγας Ἑσπερινός τῶν Χριστουγέννων στήν Ἁγία Φωτεινή Νέας Σμύρνης
Ο Μ Ε Γ Α Σ Ε Σ Π Ε Ρ Ι Ν Ο Σ
Τ Ω Ν Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Υ Γ Ε Ν Ν Ω Ν
σ τ ή ν Ἁ γ ί α Φ ω τ ε ι ν ή Ν έ α ς Σ μ ύ ρ ν η ς
Τ Ω Ν Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Υ Γ Ε Ν Ν Ω Ν
σ τ ή ν Ἁ γ ί α Φ ω τ ε ι ν ή Ν έ α ς Σ μ ύ ρ ν η ς
Τελέσθηκε κι ἐφέτος μέ ἱεροπρέπεια τό ἑσπέρας τῆς παραμονῆς τῶν Χριστουγέννων, Τρίτη 24 Δεκεμβρίου, στόν Καθεδρικό Ἱερό Ναό τῆς Ἁγίας Φωτεινῆς Νέας Σμύρνης, ὁ Μέγας Ἀρχιερατικός Ἑσπερινός τῶν Χριστουγέννων.
Ὁμιλητής ἦταν ὁ π. Ἀθανάσιος Καλογήρου, Προϊστάμενος τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀλεξάνδρου Παλαιοῦ Φαλήρου. Κεντρικό θέμα τῆς ὁμιλίας του ἦταν: "Ὁ Χριστός εἶναι ἡ μοναδική ἀπάντηση καί ἡ πραγματική λύση τοῦ δράματος καί τῆς τραγωδίας τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου".
Προσκεκλημένοι ἦταν ὅλοι οἱ Χριστιανοί τῆς ἐνορίας, ἀλλά καί τῶν ὅμορων ἐνοριῶν, πού εἶχαν τή δυνατότητα νά συμμετάσχουν καί νά προσευχηθοῦν μαζί γιά τό κορυφαῖο, μοναδικό καί κοσμοσωτήριο γεγονός τῆς ἐνανθρώπησης τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ.
Στόν Καθεδρικό ναό, κατάμεστο ἀπό πιστούς καί τούς κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, χοροστάτησε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Συμεών, ὁ ὁποῖος ἀνέγνωσε τά παλαιοδιαθηκικά ἀναγνώσματα, τίς μεσσιανικές προφητεῖες τοῦ Ἠσαΐα, καί ἔψαλε μελωδικότατα καί ἐκφραστικότατα.
Πρίν ἀπό τό «Νῦν ἀπολύεις» ὁ Αἰδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος π. Ἀθανάσιος Καλογήρου ἐξεφώνησε τήν πανηγυρική Ὁμιλία.
Στό τέλος τοῦ Ἑσπερινοῦ, ὁ Σεβασμιώτατος εὐχήθηκε ὁ τεχθείς Κύριος νά φωτίζει ὅλους μας νά ἐναρμονίζουμε τή ζωή μας, κατά τό ἅγιο θέλημά Του, ὥστε ἀληθινά Ἐκεῖνος νά εἶναι ὁ ἔνοικος καί βασιλιᾶς τῆς καρδιᾶς μας.
Ἀκολουθοῦν φωτογραφίες ἀπό τόν Ἑπερινό, ἡ ὁμιλία τοῦ π. Ἀθανασίου καί φωτογραφίες ἀπό τήν πανηγυρική Θεία Λειτουργία.
* * *
Ἡ ὁμιλία τοῦ π. Ἀθανασίου Καλογήρου.
(Πατῆστε ἐδῶ γιά νά ἀκούσετε ὁλόκληρη τήν ὁμιλία σε mp3).
(Πατῆστε ἐδῶ γιά νά ἀκούσετε ὁλόκληρη τήν ὁμιλία σε mp3).
Σεβασμιώτατε.
Ἀδελφοί συμπρεσβύτεροι καί διάκονοι.
Φιλόθεο ἐκκλησίασμα.
Δέν ξέρω τί μπορεῖ νά πεῖ κανείς τά φετεινά Χριστούγεννα.
Τί νά πεῖ κανείς σ’ ἕνα κόσμο πού ἔχει ἀποδυθεῖ στόν ἀγώνα γιά περισσότερη κοσμική ἐλευθερία, γιά μία ἐλευθερία πού τόν ὁδηγεῖ στήν πλήρη ἀλλοτρίωση καί αὐτονομία του.
Σέ μιά αὐτονομία πού ταυτίζεται μέ τήν ἄρνηση τῆς πραγματικότητας καί γίνεται φαινόμενο πού καθορίζει ἕνα καθολικό ἀνθρώπινο ἦθος.
Ἕνα ἦθος πού εἶναι ἡ συνιστάμενη τοῦ τρόπου σκέψης καί συμπεριφορᾶς καί ἐπηρεάζει ὅλους τούς κύκλους τῆς ζωῆς.
Πού ὑπεισέρχεται – πού διεισδύει σέ ὅλους τούς τομεῖς τοῦ πολιτισμοῦ καί τῆς νομοθεσίας.
Μερικές φορές, μάλιστα, παίρνει πολεμική μορφή καί προσπαθεῖ μέ κάθε τρόπο, νά σβύσει τό φῶς τοῦ ζωντανοῦ Θεοῦ.
Ἡ προσπάθεια αὐτή εἶναι πλέον ἕνα παγκόσμιο κοινωνικό γεγονός, πού χαρακτηρίζει τό πρόσωπο τῆς ἐποχῆς μας καί διαπερνάει ὅλους τούς τομεῖς τῆς δημόσιας ζωῆς.
Στή σύγχρονη νοοτροπία, σέ ἕνα «κόσμο κοσμικό», ὁ Θεός καί τό Εὐαγγέλιο δέν κάνουν πλέον ἐντύπωση.
Ἡ Πίστη ἀντικαταστάθηκε ἀπό τήν τεχνική, τήν ψυχανάλυση καί τήν κοινωνική ἀλληλεγγύη, πού ὁδήγησαν στό νά χάσουμε τόν πλησίον, τόν κόσμο καί τήν ἴδια μας τήν ὕπαρξη.
Εἰδικώτερα, ἡ ἀπρόσωπη κοινωνική ἀλληλεγγύη ὑποκατέστησε τή φιλανθρωπία, αὐτή τήν ἀγαπητική ἐμπειρία τῆς γνώσης τοῦ προσώπου.
Ἔτσι γινόμαστε μάρτυρες ἑνός κόσμου χωρίς νόημα, ἐγκλωβισμένου στήν αὐτονομία τοῦ κοσμικοῦ καί ἀποϊερωμένου, ἑνός κόσμου πού ἔχει χάσει τό κέντρο καί τό τέλος του.
Πού στερεῖται καινούργιων καί πρωτότυπων εἰδήσεων.
Πού φανερώνει, πού ἀποκαλύπτει προκλητικά τήν ἐρήμωση καί τήν ἐρείπωση τῆς ἀνθρώπινης καρδιάς.
Αὐτό εἶναι τό κακό καί ἡ δυστυχία τοῦ ἀνθρώπου.
Αὐτό ἀποτελεῖ τό δρόμο πρός τόν ἐσωτερικό ἀφανισμό τοῦ ἀνθρώπου καί γίνεται πόρτα γιά κάθε περιπέτεια καί τραγωδία.
Αὐτό εἶναι ἡ ὁδός πού ὁδηγεῖ στήν καταστροφή καί τήν ἀπώλεια τῆς ἀλήθειας, γιαυτό πού εἶναι καταδικασμένος ὁ ἄνθρωπος νά κουβαλλάει μέσα του. Τήν ἀλήθεια.
Ὅλο αὐτό πού συμβαίνει σήμερα εἶναι ἕνα τραγικό γεγονός.
Εἶναι θάνατος τοῦ ἀνθρώπου πού φανερώνεται μέ τήν ἀγωνία καί τήν ὀδύνη, τή μοναξιά, τήν ἀθλιότητα, τήν ἀπελπισία, τή βία, τήν παραφροσύνη, τήν ἄρνηση, τό χάος, τήν ἀπώλεια.
Ὁ ἄνθρωπος καταντάει ἕνα προβληματικό καί δυστυχισμένο ὄν, δουλικός καί βάρβαρος, δημιουργός καί λάτρης πολλῶν εἰδώλων καί ψευδοθεῶν.
Στή φάση αὐτή τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, ἡ φαντασμαγορία καί ἡ ψευδαίσθηση τῶν τεχνικῶν κατασκευῶν καί παραδείσων στούς ὁποίους παραδόθηκε μαζικά ὁ σημερινός ἄνθρωπος, ἔκανε ὀξύτερο τό πρόβλημα.
Ἔγινε ὁ θεός τοῦ αἰῶνος τούτου, ὁ θεός τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου.
Βέβαια, δέν μποροῦμε νά ἀρνηθοῦμε τό γεγονός, ὅτι ὁ σημερινός πολιτισμός ὡς μέσον δημιουργίας συνθηκῶν γιά μία πληρέστερη πνευματική κατάφαση καί μαρτύρια εἶναι πρόοδος γιά τήν ὁποία μπορεῖ νά χαίρεται ὁ ἐλεύθερος ἄνθρωπος.
Τό πρόβλημα εἶναι ἡ ἀπολυτοποίηση τῶν μέσων πού γίνονται αὐτοσκοπός, γίνονται χῶρος αὐτάρκειας καί αὐτοτέλειας καί φανερώνουν τή θεολογική καί πνευματική φτώχια καί παρακμή τῶν ἀνθρώπων.
Καί τίθεται τό πρόβλημα τῆς σωτηρίας καί τῆς προσωπικῆς ζωῆς.
Και ἐδῶ εἶναι καί ἡ ἀντίδρασή μας και ἐδῶ εἶναι ἡ ἐξανάστασή μας.
Γιατί μέσα ἄπ’ ὅλα αὐτά, ὁ ἄνθρωπος ἀποξενώνεται ἀπό τήν προσωπική του ζωή, ἀπό τίς δημιουργικές δυνατότητές του καί περιφέρεται σάν ἕνα ἐργαλεῖο, ἕνα ἐξάρτημα, πού τοῦ σβύνει τή φλόγα ἑνός προορισμοῦ, τοῦ προορισμοῦ του καί τοῦ νεκρώνει τή γοητεία γιά ἕνα μεγάλο σκοπό.
Χωρισμένος ὁ ἄνθρωπος ἀπό τήν πνευματική ζωή καί τίς πνευματικές ἀπαιτήσεις, ἀναγκάζεται νά ζεῖ στήν ἐπιφάνεια τοῦ ἑαυτοῦ του, μέσα σέ μία ὑπνοβασία πού ὑφαίνεται ἀπό τή νευρική κόπωση πού προκαλλοῦν οἱ θόρυβοι καί οἱ εἰκόνες.
Γιά τήν ἱστορική αὐτή τραγωδία τῶν ἡμερῶν μας, πού ζοῦμε ὅλοι ἀνεξαιρέτως καί γιά τήν ὀξύτητα τοῦ προβλήματος, βαρειά εὐθύνη φέρνουμε οἱ χριστιανοί καί ἡ θεολογία τῶν χριστιανῶν, γιατί ἡ πίστη μας καί ἡ θεολογία μας, δέν ἔχει τίς ρίζες της στό Θεό καί στή χάρη τοῦ Θεοῦ.
Γιατί δέν εἶναι «ἐκ τῆς καρδίας καί κατά τήν καρδίαν τοῦ Θεοῦ».
Παραμένουμε σέ μία ξερή, σέ μιά ἄγονη καί ἀναιμική ἠθικολογία καί ἀρετολογία.
Ταυτίζουμε τό χαρμόσυνο μήνυμα τῆς Σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν ἐκτέλεση εὐσεβιστικῶν ἔργων καί ἀξιομισθιῶν.
Δέν φανερώνουμε, δέν ἀκτινοβολοῦμε τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί δέν ἀφηνόμαστε σ΄αὐτήν.
Λησμονοῦμε νά ποῦμε καί νά δεχτοῦμε, ὅτι ἡ ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ πού ὑποφέρει καί ἐπιπόθει.
Τοῦ Θεοῦ πού εἶναι ἀγάπη καί ἀνθρωπινότης, «Θεανθρωπινότης» καί ὄχι δύναμη, ἰσχύς, κυριαρχία.
Θεωροῦμε ὅτι ὁ Θεός βρίσκεται μέσα στή δύναμη καί λησμονοῦμε ὅτι εἶναι Θεός τῆς ἀλήθειας, πού τόν συναντᾶμε στήν ὑπερβολή τῆς ἐλευθερίας καί τῆς ἀγάπης.
Ὁ Θεός εἶναι μυστήριο. Εἶναι ἡ ἀλήθεια τοῦ κόσμου. Εἶναι ἡ ἐλευθερία τοῦ κόσμου.
Ὁ μεγάλος κίνδυνος γιά τή χριστιανική πίστη προέρχεται ἀπό τήν ἄγνοια, τήν ἀδιαφορία, τή μετριότητα, τήν ὑποκρισία καί τήν ἀνευθυνότητα τῶν χριστιανῶν.
Ἕνα ἁπλό παράδειγμα: Ὁ χριστιανός μπορεῖ νά μήν πατάει πότε στή Λειτουργία, νά μήν πατάει πότε στήν εὐχαριστιακή σύναξη, ἀλλά νά θέλει νά βαφτίσει καί νά παντρέψει τά παιδιά του.
Ἤ νά ἀσχολεῖται μέ τά μπουκαλάκια, μέ τά λαδάκια, μέ τά βαμβακάκια, μέ τά κάθε εἴδους χαϊμαλιά καί τά μπρελόκ μέ τίς εἰκονίτσες.
Εἶναι καιρός νά ἀναλάβουμε τίς εὐθύνες μας.
Μέ πολλή μετάνοια καί ταπεινοφρωσύνη, νά ὁμολογήσουμε ὅτι ἡ κρίση τοῦ σύγχρονου κόσμου, εἶναι κρίση καί τῶν χριστιανῶν καί νά ἀναγνωρίσουμε τά σφάλματά μας σ΄ αὐτή τήν τόσο «ἀποκαλυπτική» ἐποχή καί καμπή τοῦ κόσμου.
Ἡ ὅλη κατάσταση ἀποτελεῖ πρόκληση καί πρόσκληση γιά τή χριστιανική Ἐκκλησία καί τούς χριστιανούς καί μάλιστα τούς Ὀρθόδοξους χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι καλοῦνται νά «θεραπεύσουν» τόν κόσμο.
Οἱ χριστιανοί πάντοτε καί τώρα, ἔχουν κληθεῖ νά εἶναι μάρτυρες τῆς καθολικῆς ἀλήθειας, νά εἶναι μάρτυρες τῆς ἐμπειρίας τοῦ καθολικοῦ ὁράματος τῆς ζωῆς, τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως συγκεφαλαιώνεται στό πρόσωπο τοῦ Σαρκωμένου Λόγου τοῦ Θεοῦ. Στό πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ.
Καιρός πιά νά ἀναλάβουμε τίς εὐθύνες μας, καιρός νά ὁμολογήσουμε, ὅτι τά τελευταία χρόνια ἀντικαταστήσαμε τήν πίστη μας μέ μία λαϊκή εὐσέβεια καί τυπολατρεία.
Μείναμε στό παρελθόν, μέ μία ἀβεβαιότητα καί φοβία σέ αὐτό πού συμβαίνει σήμερα.
Στίς σημερινές ἀνακατατάξεις, διαφοροποιήσεις καί ἀνατροπές, μείναμε σέ ἕνα μουσειακό θησαυρό χωρίς νά εἶναι μία ζωντανή μαρτυρία.
Χωρίς νά φτάνουμε μέχρι τή ρίζα, νά φτάνουμε μέχρι τά μύχια, μέχρι τό Μυστήριο τοῦ Χριστοῦ!
Αὐτό πού γιορτάζουμε ἀπόψε, εἶναι τό πιό παράδοξο ἀπό ὅλα τά Μυστήρια: ὁ Θεός γίνεται ἄνθρωπος, γιά νά γίνει ὁ ἄνθρωπος θεός.
Ὁ Θεός εἶναι ἡ ζωή μας καί ὁ παράδεισός μας.
Οἱ χριστιανοί σήμερα καλούμαστε στό ἀδιέξοδο τοῦ κόσμου νά ἀνακαλύψουμε γιά ἄλλη μία φορά τήν καρδιά μας, νά ἀνακαλύψουμε τό δρόμο, τήν ὁδό, τήν ἀλήθεια καί τή ζωή καί νά διαλαλήσουμε στά πέρατα τῆς οἰκουμένης τό γεγονός τοῦ Μυστηρίου τοῦ Χριστοῦ.
Τό Μυστήριο τῆς φιλανθρωπίας καί τῆς πτωχεύσεως τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος ζεῖ τόν πόνο καί τά βάσανα τοῦ κόσμου. Τή δυστυχία καί τήν ἀγωνία τοῦ κόσμου.
Ὁ Χριστός εἶναι ἡ μοναδική ἀπάντηση καί ἡ πραγματική λύση τοῦ δράματος καί τῆς τραγωδίας τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου.
Τό πρόβλημα βρίσκει τή λύση του, μόνο στόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν Θεάνθρωπο.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος τό λέει ξεκάθαρα: ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό ήτω ἀνάθεμα.
Ἡ ἄβυσσος τῆς φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ.
Ἡ κένωση, τό ἄδειασμα τοῦ Υἱοῦ. Τοῦ Υἱοῦ τόν ὁποῖο ἄδειασε ὁ κόσμος.
Τό Μυστήριο τῆς θείας πτωχείας καί ξενητείας.
Εἶναι ἡ θεία δύναμη, ἡ ἐνέργεια καί πράξη πού σώζει τό ἀνθρώπινο πρόσωπο ἀπό τήν περιπέτεια, τήν ἀνθρώπινη καρδιά ἀπό τήν ἐρήμωση καί τή νέκρωση.
Ἐάν ἡ πτώση τοῦ ἀνθρώπου εἶναι μεγάλη, ἡ Κένωση, ἡ συγκατάβαση τοῦ Θεοῦ, ὑπῆρξε καί εἶναι μεγαλύτερη.
Καί αὐτό ἀκριβῶς εἶναι τό Μυστήριο τῆς φιλανθρωπίας καί τῆς συγκατάβασης τοῦ Θεοῦ πού πρέπει νά κρατοῦμε ζωντανό, γιατί ἡ πίστη μας, εἶναι πίστη, εἶναι μαρτυρία στόν Σαρκωθέντα Χριστό.
Καί αὐτό πού ζητάει ὁ Χριστός, εἶναι μιά φωνή, μιά κραυγή ἐμπιστοσύνης καί ἀγάπης σέ Αὐτόν πού κατῆλθε γιά νά σώσει τόν Ἀδάμ στή γῆ καί ἐπειδή δέν τόν βρῆκε ἐκεῖ, κατέβηκε μέχρι τόν Ἅδη ἀναζητώντας τον.
Εἶναι ἀκριβῶς αὐτό πού ὅλοι οἱ Ἅγιοι ὁμολογοῦν:
Τήν ἀδυναμία τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, πού καταδέχτηκε νά σαρκωθεῖ καί νά ταπεινωθεῖ καί νά λάβει δούλου μορφή.
Χωρίς νά ἐπιβάλλει τόν ἑαυτό του, ἀλλά νά περιμένει ἀπό τόν καθένα μας σάν ἐπαίτης κρούων τή θύρα τῆς καρδιᾶς μας.
Νά περιμένει ἐλεύθερα νά προσκοληθοῦμε σ΄ Αὐτόν μέ τήν πίστη μας καί νά γίνει ὁ δεύτερος ἐαυτός μας.
Νά γίνει ὁ ἀληθινός, ὁ πιστός φίλος μας.
Ὁ σύντροφός μας στήν ἄγνοιά μας, στήν εἰλικρίνειά μας, στήν ἀθωότητά μας, στή μετάνοιά μας.
Δέ γνωρίζουμε πόσο θά διαρκέσει ἡ νύχτα.
Πιστεύουμε, ὅμως, ὅτι ὁ κόσμος μας πού γκρεμίζεται, πέφτει στά χέρια τοῦ Θεοῦ Πατέρα. Πέφτει στά χέρια τοῦ Σαρκωθέντος Χριστοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Πιστεύουμε καί ὁμολογοῦμε ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἡ ἀλήθεια τοῦ κόσμου.
Εἶναι τό κέντρο τῆς ἱστορίας.
Ὁ Χριστός εἶναι αὐτός πού κρίνει, που μεταμορφώνει καί σώζει τόν κόσμο ἀπό τόν παραλογισμό του.
Πιστεύουμε καί ὁμολογοῦμε καί ψάλλουμε: «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῶ καί ἐπί γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία». Ἀμήν.
* * *